 |
| Fot. 1 - Jedno z wejść do Hyde Parku w Londynie - Brama Królowej Elżbiety |
Obecny teren Hyde Parku i
Kensington Gardens został przejęty w 1536
roku przez króla Henryka VIII jako prywatny teren łowiecki. W lesie zlokalizowanym
poza murami miasta żyły wtedy m. in. jelenie. Dopiero sto lat później zmieniono
jego charakter na parkowy i część otwarto dla ludności. W 1728 r. został on
podzielony na dwa obszary, których granica przebiega wzdłuż drogi West Carriage
Drive. Patrząc na mapę, Kensigton Gardens jest po jej lewej stronie, a Hyde Park po
prawej. Do XIX wieku był modnym miejscem, w którym arystokracja mogła się
pokazać i „zażyć spaceru”.
 |
| Fot. 2 - Hyde Park, Londyn - mapa |
Był to też znany teren pojedynków, z których dwa można zaliczyć do osobliwych.
W 1712 r. dwoje arystokratów
zabiło się wzajemnie. Mało tego, bo w następnej kolejności to sekundanci zaczęli walczyć między sobą. Natomiast w 1792 r. pojedynkowały się damy w skutek kłótni o
wiek jednej z nich. W wyniku zdarzenia z jednej strony ucierpiało zranione
ramię, a z drugiej przestrzelony kapelusz. Potem panie pogodziły się i poszły
na herbatę.
 |
| Fot. 3 - Hyde Park w niedzielę w 1804 r. |
Dziś w Hyde Parku głównie
spaceruje się, wypoczywa i piknikuje, ale można też zobaczyć tam wiele ciekawych miejsc i odkryć wiele jego sekretów.
Oto sześć z nich (opisane są w odwrotnej kolejności niż pokazuje mapka na fot. 2).
6. Droga Rotten Row
Dziś Rotten Row wydaje się zwykłą ścieżką, a jednak szczyci się ciekawą historią. To ona stała się w 1690 r. pierwszą w kraju sztucznie oświetloną drogą za sprawą 300 lamp oliwnych. Przejażdżka do Pałacu Kensington (w sąsiadującym Kensington Gardens) z nie istniejącego już Pałacu Whitehall lub godzinny spacer z Pałacu St. James bywały w tamtych czasach niebezpieczne ze względu na grasujących rabusiów.
Choć rotten po polsku oznacza zgniły, to pochodzenie nazwy jest inne. Mianowicie od francuskiego Route de Roi, czyli Droga Króla, ponieważ dawniej była prywatną trasą władcy, z której korzystał też dwór. Gdy droga stała się publiczna, to podczas spacerów ludzie ustawiali się wzdłuż barierki, by podziwiać bogate powozy i jeźdźców konnych.
 |
| Fot. 5 - Tablica informacyjna przy Rotten Row |
 |
| Fot. 4 - Rotten Row, Hyde Park, Londyn |
 |
| Fot. 6 - Dawny plakat reklamowy z drogą Rotten Row jako miejscem konnych przejażdżek |
5. Jezioro Serpentine
Podczas ciepłych miesięcy wiele osób przychodzi nad jezioro w Hyde Parku, by się opalać. W tym celu można opłacić wynajęcie leżaka lub rozłożyć własny koc. Jeszcze kilka lat temu pływanie w jeziorze było dostępne dla wszystkich, jednak dziś mogą to robić tylko członkowie tamtejszego klubu pływackiego.
Podczas olimpiady w 2012 roku obyły się tam zawody triatlonu.
Po północnej stronie zbiornika znajduje się wypożyczalnia łódek i rowerów wodnych otwarta od kwietnia do października. Można tam doświadczyć też pływania w SolarShuttle – pierwszym w kraju wieloosobowym łódko-pontonem napędzanym energią słoneczną.
 |
| Fot. 7 - Jezioro Serpentine, Hyde Park, Londyn |
 |
| Fot. 8 - SolarShuttle, Hyde Park, Londyn |
4. Posąg Achillesa
W tym momencie zawiedzeni
mogą być wszyscy zainteresowani estetyką kobiecego ciała, bo piękne pośladki
wspomniane w tytule są… męskie. Posąg stworzony w 1822 r. ma 5,5 m wysokości.
Został dedykowany księciu Wellington (który pod Waterloo rozgromił armię
Napoleona) i odlany z 33 ton brązu uzyskanego z przetopionych armat, zdobytych
podczas jego kampanii wojennych. Głowa posągu wzorowana była na samym księciu.
Reszta już nie.
Achilles był pierwszym nagim
pomnikiem w Londynie. Zamówiony został przez stowarzyszenie dam Ladies of England. Podobno wykonawca nie konsultował z paniami szczegółów. Pierwotnie posąg był kompletnie nagi, co wywołało
oburzenie niektórych środowisk. Zatem wkrótce po jego zainstalowaniu przyrodzenie
zostało przykryte liściem. Niby wcale nie z powodu zazdrości mężów,
ale aby oszczędzić rumieńców oglądającym go kobietom. Wiadomo jednak o dwóch
próbach usunięcia liścia w 1870 i 1961 r. Niestety, nieudanych.
Mówi się, że opinię "najlepszego tyłka w Londynie" nadał posągowi aktor Laurence Olivier.
Amatorzy kobiecych kształtów zaklętych w kamień niech się nie zniechęcają, bo w Hyde Parku takie również można znaleźć.
 |
| Fot. 9 - Statua Achillesa, Hyde Park, Londyn |
 |
| Fot. 10 - Achilles, Hyde Park, Londyn |
3. Animals in War - Zwierzęta Wojny
Z reguły nie ocenia się wojny pod kątem liczby zwierząt, które poniosły śmieć służąc ludziom. Animals in War jest pięknym, poruszającym pomnikiem dedykowanym tym wiernym przyjaciołom. (Zlokalizowany jest przy ulicy za głównym terenem parku.)
 |
| Fot. 11 - Zwierzęta Wojny, Hyde Park, Londyn |
 |
| Fot. 12 - Zwierzęta Wojny, Hyde Park, Londyn |
2. Speakers’ Corner - Narożnik Mówców
Tradycja przemawiania w okolicy północno-wschodniego rogu parku sięga XII wieku i wiąże się z… wykonywaniem wyroków śmierci na szubienicy, która postawiona była na dzisiejszym niedalekim skrzyżowaniu w okolicy Marble Arch. Każdy skazany miał prawo powiedzieć ostatnie słowo przed egzekucją. Choć konstrukcję rozebrano w 1783 roku (gdy wykonywanie wyroków śmierci przeniesiono do jednego z więzień), to tradycja wygłaszania tam kontrowersyjnych poglądów pozostała. Aż w 1872 Parlament oficjalnie uznał Speakers’ Corner za miejsce publicznych wystąpień na dowolny temat dla każdego, kto ma taką chęć. Musi być to jednak zgodne z prawem, czego pilnuje krążąca w pobliżu policja.
Przemowy z reguły wygłaszane
są w niedzielę. Na Spekers’ Corner przemawiali m. in. George Orwell,
Włodzimierz Lenin i Karol Marks.
 |
| Fot. 13 - Speaker's Corner, Hyde Park, Londyn, 2020 r. |
 |
| Fot. 14 - Speaker's Corner, Londyn |
1. Dog Cemetery - Cmentarz Psów
Cmentarzyk, na którym
zostało pochowanych około 300 zwierząt w latach 1881-1903 jest najbardziej
skrytym miejscem w parku. Jest to miejsce spoczynku pupili arystokracji, głównie piesków. Był pierwszym tego typu cmentarzem w Brytanii.
Znajduje się za budynkiem dawnej stróżówki przy wejściu Victoria Gate. Otoczony jest płotem, krzewami oraz trawnikiem i nie ma do niego swobodnego dostępu. Jednak zwiedzenie cmentarzyka nie jest niemożliwe! Przed czasami koronawirusa sporadycznie pojawiała się opcja zakupu biletu za 10 funtów od osoby. W 2020 roku nie ma takiej możliwości, ale można zapisać się na darmową wizytę online. W celu rezerwacji należy odwiedzić stronę internetową Royal Parks: https://www.royalparks.org.uk/whats-on/upcoming-events i odszukać tego typu wydarzenie lub czekać na wznowienie opcji zwiedzania.
 |
| Fot. 15 - Cmentarz zwierząt, Londyn |
 |
| Fot. 16 - Widok, jaki z trudem można dostrzec od ulicy Bayswater przez płot i krzewy |
 |
| Fot. 17 - Za byłą stróżówką znajduje się Cmentarz Psów |
To jeszcze nie wszystkie
ciekawe miejsca, na jakie można natknąć się w Hyde Parku! Warto odkryć je
wszystkie podczas spaceru. Można tam trafić jeszcze m.in. na kwiatowy
ogród, oryginalną bramę czy fontannę Radość Życia. Do Hyde Parku należy Hyde Park Corner położony na
południowo-wschodnim krańcu terenu zielonego, jednak o nim będzie innym razem,
bo miejsce to zasługuje na odrębny wpis.
Hyde Park zajmuje 138 hektarów. Jest wielki – i to
nie tylko w odniesieniu do jego powierzchni.
bo jest tam jeszcze więcej ciekawostek!
-----------------------------------
Główne źródła informacji:
1. Strona
internetowa Parków Królewskich - The Royal Parks: https://www.royalparks.org.uk/
2. „I
never knew that about London”, Christopher Winn, Ebury Press, Chatham, 2007
Źródła fotografii:
Fot. 1, 4, 5, 7, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 17 - zdjęcia własne właściciela strony internetowej https://www.nietypowylondyn.com/
Fot. 2 - Mapa Google https://www.google.com/maps/ z naniesionymi informacjami
Fot. 3 - "Modern London" R. Phillips, 1804
Fot. 6 - ekspozycja Transport for London w przestrzeni publicznej
Fot. 8 - http://www.solarshuttle.co.uk/solarshuttle.htm
Fot. 15 - https://www.royalparks.org.uk/