Tower Bridge – 15 zadziwiających faktów o najpiękniejszym moście na świecie

w dniu
Fot. 1 - Tower Bridge, czyli Most Wieżowy



1.   Projekt Tower Bridge został wybrany z ponad 50 propozycji, a i tak ostateczny wygląd jest inny niż pierwotny plan architekta, którym był Sir Horace Jones.

Fot. 2 - Wczesny projekt Tower Bridge,
którego autorami byli Sir Horace Jones - główny architekt
i John Wolfe Barry - inżynier


Fot. 3 - Jedna z innych propozycji mostu autorstwa Federica Barnetta




2.    Budowa mostu trwała 8 lat od 1886 do 1894 roku.

Fot. 4 - Sposób budowania kesonów


Fot. 5 - Tower Bridge w trakcie budowy, rok 1894



3.    Wbrew zewnętrznemu wyglądowi Tower Bridge nie jest mostem kamiennym, a stalowym! 10 000 ton stali jest szkieletem dla okładziny z granitu kornwalijskiego i kamienia portlandzkiego. Do budowy użyto też 53 000 m3 betonu. 

Fot. 6 - Klatka schodowa w wieży


4.    Styl architektoniczny to neogotyk. Charakteryzuje się ornamentyką i dekoracjami przywołującymi na myśl zamki i kościoły za sprawą wież, wieżyczek i ostrołukowych okien. Jednym z warunków powstania mostu było dopasowanie do pobliskiego zamku Tower of London, ponieważ królowa Wiktoria miała na uwadze, aby nowy most nie zaburzał stylistyki średniowiecznej twierdzy. Dziś można śmiało powiedzieć, że swą urodą Tower Bridge znacząco przewyższa Tower of London.

Fot. 7 - Mur i dachy Tower of London po prawej stronie,
London Bridge w oddali po lewej


Fot. 7 - Jedna z wież Tower Bridge


5.    Kolorystyka Tower Bridge wzmaga jego estetykę. Ale nie zawsze miał on niebieskie oraz  białe i drobniejsze czerwone elementy. Taki jest od 1977 roku. W czasie drugiej wojny światowej most miał kolor szarobrązowy w celu kamuflażu (ani jeden raz nie został trafiony podczas bombardowania Londynu). Na samym początku był w kolorze czekoladowy brąz. Dotychczas most przemalowywany był 7 razy. Podczas ostatniego malowania zużyto 22 000 litrów farby. 

Fot. 9 - Litografia z 1895 r. (jeden rok po otwarciu Tower Bridge)
autor: O. F. Kell


6.    Wysokość mostu to 63 metry (od poziomu ulicy do góry wież), a jego szerokość to 430 m.

7.    W pierwszym roku działania most był otwierany 6194 razy, a w 2019 roku - 723 razy. Zatem w dzisiejszych czasach otwiera się tygodniowo kilkanaście razy, czyli tyle, ile na początku było podnoszeń w ciągu jednego dnia. Kiedyś przepływały tamtędy statki handlowe, a dziś wycieczkowe. W 2020 roku z powodu koronawirusa i zmniejszonego ruchu turystycznego podnoszenie mostu odbywa się jeszcze rzadziej.


Fot. 10 - Tower Bridge, rok 1921



8.    Dwie idące obok siebie górne kładki przeznaczone były dla ruchu pieszego, aby ludzie nie musieli czekać z przejściem przez most podczas jego zwodzenia. Wejście na wieżę nie jest jednak szybką przebieżką. Z powodu małego zainteresowania przejście zostało zamknięte w 1910 roku. A był to rok najczęstszego zwodzenia, bo średnio odbywało się 65 razy na dobę. Dziś można przejść kładką w ramach zwiedzania Tower Bridge.

Fot. 11 - Kładka od wewnątrz


9.    Przęsła są urządzeniami dźwigowymi z przeciwciężarem, działającymi na zasadzie huśtawki. Każde ze skrzydeł waży 1200 ton. Podniesione tworzą z płaszczyzną jezdni kąt 86°.

Fot. 12 - Sposób podnoszenia przęsła


10. Pracowników obsługi i utrzymania mostu na początku było 80, a dziś wystarcza kilkunastu.

Fot. 13 - Dawny pracownik wrzucający węgiel do pieca
(ekspozycja w muzeum Tower Bridge)


Czas podniesienia przęseł wynosi około 1 minutę! Tyle samo trwa ich opadanie. Tak było zawsze, niezależnie od technologii. A ta została zmieniona z parowej na w pełni zautomatyzowaną elektro-hydrauliczną w 1976 roku. Komputerowe sterowanie wprowadzono na początku obecnego wieku.

Fot. 14 - Pracownik w pomieszczeniu operacyjnym


12. Dziś zwodzenie mostu uruchamiane jest… jednym przyciskiem dżojstika.

Fot. 15 - "Otwieranie" mostu


13. Opłata za podniesienie mostu dla przepływających statków wynosi… zero funtów. Zwodzenie jest darmowe, ale należy głosić chęć przepłynięcia minimum 24 godziny przed faktem. Konieczność podniesienia przęseł jest dla statków o wysokości powyżej 9 metrów.

Fot. 16 - Przepływ pod zwodzonym Tower Bridge


14.  Ciekawostką jest, że zdarzył się tam kaskaderski skok autobusem nad otwierającą się szczeliną pomiędzy przęsłami w 1952 roku. To była zwykła codzienna trasa miejskiego czerwonego piętrusa nr 78. Kierowca z zaskoczeniem zorientował się, że jezdnia pod nim się podnosi. Naciskając pedał gazu zdołał pojazdem przeskoczyć 90 centymetrową przerwę ponad wodą i bezpiecznie wylądować po drugiej stronie. Nic nie stało się 20 pasażerom ani autobusowi. Jedynym poszkodowanym był sam kierowca-bohater, który złamał nogę. Pracownik mostu, przed rozpoczęciem zwodzenia, powinien był użyć dzwonka ostrzegawczego i zamknąć bariery, ale tego dnia z jakiegoś powodu tak się nie stało. 


Fot. 17 - Brama zamykana w czasie zwodzenia mostu,
uniemożliwiająca korzystanie z niego w tym czasie przez pieszych i przez samochody.
Do lat 50' tylko przeciągano linę w poprzek ulicy.


15.  W czasach, gdy głównym napędem pojazdów drogowych były konie, ale nie te mechaniczne, w posiadaniu Tower Bridge była stajnia z końmi, które wspomagały ciężkie transporty przejeżdżające przez most w pokonaniu jego pochyłości.

Fot. 18 - Pojazdy konne na filmie archiwalnym
wyświetlanym podczas zwiedzania Tower Bridge


Na koniec bonus - niespodzianka dla wszystkich, który dotrwali do ostatniej ciekawostki, ponieważ jeśli powyższe jeszcze nie skłoniły czytelników do podzielenia się informacją z przyjaciółmi, to ta zaskakuje najbardziej:

16. Tower Bridge posiadał kiedyś… kostnicę. Jest to dość makabryczne, ale prawdziwe. W czasach wiktoriańskich dość często z Tamizy wypływały zwłoki, szczególnie przy północnym brzegu przy moście, czyli od strony Tower of London. Miejsce to nazywano „dziurą umarlaka”. Ciała składane w kostnicy bezpośrednio po wyciągnięciu ich z rzeki, czekały tam na koronera.

Fot. 19 - Schody prowadzące do byłej kostnicy zlokalizowanej w północnym przyczółku
Warto polubić
Nietypowy Londyn na Facebooku (<- kliknij link),
bo jest tam jeszcze więcej ciekawostek!

 ______________________________________

Główne źródło informacji:
1.    Strona internetowa Tower Bridge https://www.towerbridge.org.uk/ (dostęp 30.10.2020)

Źródła fotografii:
Fot. 1, 6, 7, 8, 11, 17 - zdjęcia własne
Fot. 2, 16 - https://www.towerbridge.org.uk/
Fot. 3 - źródło: https://www.architecturefoundation.org.uk/programme/1991/lost-opportunities-for-london
Fot. 4, 12, 13, 14, 15, 18 - City of London
Fot. 5 - domena publiczna
Fot. 9 - https://www.mediastorehouse.com/
Fot. 10 - Popular Mechanics Magazine 1921, domena publiczna
Fot. 19 - https://londonist.com/